Pilohtamánáidgárdeoahpu
Pilohtamánáidgárdi lea ođđa oahpahus maid Sámi allaskuvla ja Norgga Sámedikki ovdánahttinprošeakta SáMOS (Sámi mánát ođđa searvelanjain) leaba álggáhan. Dutkanprošeakta Sámi mánáidgárdepedagogihkka ođđa áiggis lea čádnon Pilohtamánáidgárddiid ovdánahttinbargui.
Pilohtamánáidgárddit leat ovddasmanni mánáidgárddit ja besset leat mielde Sámi allaskuvlla fágabirrasiin ovdánahttit sámi mánáidgárdepedagogihka ja gievrras giellamodeallaid mánáidgárddiid geavaheapmái. Sii galget čađahit ovdánahttindoaimmaid iežaset mánáidgárddiin. Mánáidgárdde bargit oassálastet pilohtamánáidgárdeoahpahussii Sámi allaskuvllas. Dutkit galget čuovvut ovdánahttinbarggu pilohtamánáidgárddiin.
Mánáidgárddit leat:
- Suaja maanagierte, Snåase
- Álttá siida AS, Áltá
- Vuonak mánájåroj AS, Ájluokta
- Badjemánáid beaiveruoktu AS, Kárášjohka
Mánáidgárddit ovddastit iešguđet sámi guovlluid ja gielaid. Oahpahus lea álggahuvvon ođđajagimánu 19. beaivvi. 17 mánáidgárdebargi leat studeantan oahpus.
Prošeavtta ovddasvástádusjuohku
Mánáidgárdi galgá leat bajásšaddanfálaldat gos mánná beassá ovddidit iežas sámi giela, sámi kultuvrra ja sámi identitehta. Sámi allaskuvllas lea ovddasvástadus lágideames ja ovddideames áidna sámi mánáidgárdeoahpu máilmmis ja maddái ovdánahttit ođđa oahpu pilohtamánáidgárddiide. Allaskuvllas lea nana fágabiras mánáidgárdeoahpu suorggis.
Sámediggi fas lea váldán ovddasvástádusa sámi mánáidgárddiid kvalitehta ovdánahttit. Rámmaplána mánáidgárddiid sisdollui ja bargguide lea buot mánáidgárddiid stivrendokumeanta, maiddái sámi mánáidgárddiid stivrendokumeanta. Sámediggi lea válljen rámmaplána implementerenbarggu čuovvulit SáMOS-prošeavtta barggus.
Dutkan
Akšuvdnadutkama bokte galgá dutkanprošeakta doarjut mánáidgárddiid ovdánahttinbarggu ja čuovvolandutkamiin galgá dutkat ovdánahttinproseassaid. Dutkan galgá čalmmustahttit ja duođaštit sámi mánáidgárdepedagogihka ja didaktihka.
Sámedikki ovdanáhttinprošeakta SáMOS
SáMOS lea 5-jagi ovdánahttinprošeakta. Prošeavtta mihttomearri lea ovdánahttit sámi mánáidgárdefilosofiija ja sámi mánáidgárdepedagogihka, ja ovdánahttit gievrras giellamodeallaid sámi mánáidgárddiid geavaheapmái. Prošeakta galgá ođđa bargovuogi ovddidit, mii heive sámi jurddašanvuohkái iešguđet guovlluin Sámis, gos sámi árvvut leat pedagogalaš barggu vuođđun.